Opnieuw heb ik een kaartje getrokken uit een doosje vol geluk. Dit is wat erop staat:

“Leef gelukkig, versla je verdriet en verlos je van wanhoop”

Zou geluk ontstaan als je je verdriet verslaat en jezelf verlost van wanhoop? Ik denk het niet. Verdriet mag er juist zijn, net als elke andere emotie trouwens. Een emotie dat niet geheel gevoeld mag worden, zal zich in je lijf nestelen en er op een ander ogenblik weer uitkomen. Vaak op een moment dat het niet zo handig is, bijvoorbeeld wanneer een collega iets liefs zegt, en jij ineens in tranen uitbarst. Of wanneer je kind een beker water omgooit en je in woede ontsteekt. Allemaal emoties die eruit komen op de verkeerde plek, bij de verkeerde persoon en met de verkeerde intensiteit.

Hoe dan wel? Alle emoties vertonen hetzelfde proces. Ze ontstaan, ze nemen toe, hebben een hoogtepunt en zakken daarna af en verdwijnen na nog kort nageëbd te zijn. Het is als een golf. De kunst is om op de golf te leren surfen. Wanneer een emotie opkomt, voel het helemaal, wees je ervan bewust en ervaar het. Dat betekent niet dat je het moet uitleven, dus keihard om je heen slaan als je woede op voelt komen. Juist binnen in je ervaren en voelen wat er gebeurt. Als het gaat om verdriet: waar voel je dat in je lichaam? Welke gedachten komen er omhoog? Welk verhaal vertel je jezelf? Wat is het gedrag dat je vertoont? Wees bewust en luister naar je lichaam. Je voelt de emotie erger worden en wanneer je erbij kan blijven, voel je deze ook weer afnemen.

Kinderen kunnen dit van nature heel goed en doen dit intuïtief. Wanneer ze verdriet hebben, dan zíjn ze op dat moment verdriet. Er is niets anders dan verdriet. De tranen vloeien rijkelijk en er wordt luidruchtig geuit wat ze van binnen voelen. Als dat verdriet er mag zijn, helemaal mag zijn, dan zakt het verdriet weg, veegt het kind het snot van zijn gezicht en rent vervolgens vrolijk lachend weer weg. Als ouder kun je dan nog wel eens verbaasd achter blijven na zo’n snelle omschakeling. Wij kunnen er nog wat van leren.

Volwassenen zijn dit vermogen om bij de emotie te blijven vaak verleerd. We vluchten weg door de koelkast in te duiken, een vriendin te bellen of te netflixen. We blijven daardoor – hoe ironisch – op het hoogtepunt van de emotie steken terwijl we het aan het wegdrukken zijn. De emotie wil echter gevoeld worden, dus het slaat op in je lijf en wacht geduldig op een kans om naar buiten te komen. Vandaar die huilbui bij die collega of de woede uitbarsting bij je kind.

Verdriet hoeft mijn inziens dus niet verslagen te worden, maar juist doorvoeld en doorleefd. Dat maakt ons mens en leidt volgens mij naar meer geluk.